Σκοπός του μαθήματος είναι να γνωρίσουν οι φοιτητές τις βασικές θεωρίες που σχετίζονται με τις χημικές αναλύσεις. Θα γνωρίσουν αντικείμενα που σχετίζονται με την ποιοτική και ποσοτική ανάλυση, τη χημεία διαλυμάτων, ενώ γίνεται μια εισαγωγή στις ενώσεις ένταξης.

Ο φοιτητής έχοντας ολοκληρώσει το συγκεκριμένο μάθημα θα έχει αποκτήσει γνώσεις και δεξιότητες ώστε:

Να μπορεί να εφαρμόζει τις βασικές έννοιες της Αναλυτικής Χημείας στην ποιοτική και στην ποσοτική ανάλυση.

Να γνωρίζει τους υπολογισμούς των διαφόρων εκφράσεων συγκέντρωσης διαλυμάτων και να έχει την ικανότητα να παρασκευάζει διαλύματα γνωστής συγκέντρωσης.

Να γνωρίζει τις αρχές της χημικής ισορροπίας και να τις εφαρμόζει σε διαλύματα ηλεκτρολυτών.

Να ορίζει και να υπολογίζει το pH των διαλυμάτων.

Να παρασκευάζει ρυθμιστικά διαλύματα και να κατανοεί τις ιδιότητές τους.

Να υπολογίζει το γινόμενο διαλυτότητας δυσδιάλυτων αλάτων.

Να εξηγεί το σχηματισμό των ενώσεων ένταξης.

Να κατανοεί τις αρχές της ογκομετρικής και της σταθμικής ανάλυσης.

Να υπολογίζει τη συγκέντρωση ενός διαλύματος μετά από εφαρμογή ογκομετρικής ή σταθμικής ανάλυσης.

Να αναγνωρίζει και να κατατάσσει τα κατιόντων σε ομάδες με βάση το αντιδραστήριο καταβύθισης.

Να χρησιμοποιεί τις βασικές αντιδράσεις ταυτοποίησης κατιόντων και ανιόντων.

Να κατανοεί τις βασικές πειραματικές αρχές.

Να επιλέγει τα κατάλληλα εργαστηριακά σκεύη για την πραγματοποίηση αναλυτικών διαδικασιών.

Να εργάζεται ακολουθώντας τους κανόνες ασφαλείας σε ένα χημικό εργαστήριο.

Να έχει την ικανότητα να εφαρμόζει τη γνώση που απέκτησε σε νέα προβλήματα Χημικής Ανάλυσης.

Να έχει τη δυνατότητα να προσαρμόζεται στο συνεχώς εξελισσόμενο Αναλυτικό Εργαστήριο.

Ο φοιτητής έχοντας ολοκληρώσει το συγκεκριμένο μάθημα θα έχει περεταίρω αναπτύξει τις ακόλουθες γενικές ικανότητες:

Αυτόνομη εργασία

Ομαδική εργασία

Άσκηση κριτικής και αυτοκριτικής

Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης

Το μάθημα περιλαμβάνει θεωρητικό και εργαστηριακό μέρος.

Περιεχόμενο μαθήματος:

Αντικείμενο της Αναλυτικής Χημείας.

Βασικές αρχές Αναλυτικής Χημείας.

Πειραματικό Σφάλμα - Τύποι Σφάλματος.

Διαλύματα. Διαλυτότητα ουσιών. Συγκέντρωση διαλυμάτων.

Μοριακότητα και Κανονικότητα διαλυμάτων.

Ισορροπίες ασθενών οξέων και βάσεων.

Διάσταση H2O. Κλίμακα pH.

Υδρόλυση.

Ρυθμιστικά διαλύματα.

Ετερογενής χημική ισορροπία. Γινόμενο διαλυτότητας.

Κλασματική καταβύθιση.

Ογκομετρική Ανάλυση

Σταθμική ανάλυση

Ομάδες κατιόντων

Χαρακτηριστικές αντιδράσεις προσδιορισμού κατιόντων – ανιόντων.

Εισαγωγή στις ενώσεις ένταξης.

Θεωρία Δεσμού Σθένους.

Θεωρία Κρυσταλλικού Πεδίου.

Εργαστηριακές ασκήσεις (Παρασκευή προτύπων διαλυμάτων, μελέτη ιδιοτήτων ρυθμιστικών διαλυμάτων, μελέτη γινομένου διαλυτότητας, ποιοτική στοιχειακή ημιμικροανάλυση, κατάταξη κατιόντων σε ομάδες, ανάλυση ανιόντων, ογκομετρική ανάλυση, σταθμική ανάλυση).

Υποστήριξη Μαθησιακής διαδικασίας μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας e-class.

Χρήση σύγχρονων μεθόδων διδασκαλίας με ηλεκτρονικά μέσα.

Η γλώσσα αξιολόγησης είναι η ελληνική.

Το θεωρητικό μέρος του μαθήματος εξετάζεται με γραπτή δοκιμασία η οποία περιέχει συνδυασμό ερωτήσεων ανάπτυξης και επίλυσης ασκήσεων-προβλημάτων, ενώ το εργαστηριακό μέρος του μαθήματος εξετάζεται με ενδιάμεση γραπτή εξέταση (πρόοδος) και τελική γραπτή εξέταση σε θέματα (ανάπτυξη και επίλυση ασκήσεων) που σχετίζονται με τις εργαστηριακές ασκήσεις που πραγματοποιούνται κατά τη διάρκεια του εξαμήνου.

Στο συνολικό βαθμό αξιολόγησης του μαθήματος συμμετέχει κατά 50% ο βαθμός αξιολόγησης του θεωρητικού μέρους του μαθήματος και κατά 50% ο βαθμός αξιολόγησης του εργαστηριακού μέρους με την προϋπόθεση ότι και οι δύο βαθμοί είναι τουλάχιστον πέντε (5).

Skoog, D.A., West, D.M., Holler, F.J. Crouch, S.R. (2016). Θεμελιώδεις Αρχές Αναλυτικής Χημείας (μετάφραση 8ης έκδοσης). Κωσταράκης, Αθήνα.

Vogel, A.Ι. (1979). Tex tbook of macro and semi microqualitative in organic analysis, 5th edition. Longman Inc., New York.

Vogel, A.Ι. (1989). Quantitative Chemical Analysis, 5th edition, John Wiley and Sons Inc, New York.

Θέμελης, Δ.Γ. (2018). Βασικές Αρχές Αναλυτικής Χημείας. Ζήτη, Θεσσαλονίκη.

Χατζηϊωάννου Θ.Π. (1990). Εργαστηριακές Ασκήσεις Ποσοτικής Αναλυτικής Χημείας. Παν/μίο Αθηνών, Αθήνα.

Χατζηϊωάννου Θ.Π. (1993). Χημική Ισορροπία και Ανόργανη Ποιοτική Ημιμικροανάλυση, Παν/μίο Αθηνών, Αθήνα.