Σκοπός του μαθήματος είναι να γνωρίσουν οι φοιτητές τις βασικές έννοιες της στατικής και πως αυτές εφαρμόζονται στην επεξεργασία αποτελεσμάτων και στην εκτίμηση μετρήσεων από διάφορες διαδικασίες που σχετίζονται με τη μελέτη των τροφίμων. Επίσης, σκοπό του μαθήματος αποτελεί η εξοικείωση των φοιτητών με την εφαρμογή κατάλληλων στατιστικών συναρτήσεων για τον έλεγχο υποθέσεων.

Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος ο φοιτητής θα έχει αποκτήσει τις γνώσεις και δεξιότητες έτσι ώστε:

Να κατανοεί τις βασικές αρχές της στατιστικής ανάλυσης προσαρμοσμένες στις ανάγκες της Επιστήμης και Τεχνολογίας Τροφίμων.

Να κατανοεί τις μεθοδολογίες που εφαρμόζεται για την ανάλυση των πειραματικών δεδομένων.

Να έχει την ικανότητα να εκτιμά τη σημαντικότητα των διαφορών που παρατηρούνται από διαφορετικές μετρήσεις της ίδιας ποσότητας.

Να εφαρμόζει μεθοδολογίες στατιστικού ελέγχου υποθέσεων και κατασκευή διατημάτων εμπιστοσύνης για τη λήψη απόφασης.

Να χρησιμοποιεί κατάλληλα δειγματικά μέτρα για τον υπολογισμό διαστημάτων εμπιστοσύνης για μέσες τιμές, διασπορές και αναλογίες.

Να εκτιμά την εξίσωση παλινδρόμησης και να ελέγχει τη σημαντικότητά της.

Να έχει την ικανότητα εφαρμογής στατιστικών προγραμμάτων με τη χρήση Η/Υ.

Ο φοιτητής έχοντας ολοκληρώσει το συγκεκριμένο μάθημα θα έχει περεταίρω αποκτήσει τις ακόλουθες ικανότητες:

Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών, με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών

Λήψη αποφάσεων

Αυτόνομη εργασία

Ομαδική εργασία

Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης

Α) Θεωρητικό μέρος

Ενότητα 1: Βασικές έννοιες Στατιστικής (Πληθυσμός, Δείγμα, Μεταβλητές), Κλίμακες Μέτρησης, Δείκτες. Τεχνικές Δειγματοληψίας (Απλή τυχαία, συστηματική, στρωματοποιημένη και κατά συστάδες)

Ενότητα 2: Οργάνωση και Παρουσίαση δεδομένων (Πίνακες Συχνοτήτων και Γραφήματα).

Ενότητα 3: Αριθμητικά περιγραφικά μέτρα: Μέτρα κεντρικής τάσης (Μέσος Αριθμητικός, Διάμεσος, επικρατούσα τιμή), Μέτρα μεταβλητότητας (διασπορά, τυπική απόκλιση), συντελεστής μεταβλητότητας, Τεταρτημόρια, ακραίες τιμές, ζ-τιμές, Μέτρα Λοξότητας και Κύρτωσης.

Ενότητα 4: Στοιχεία Πιθανοτήτων (Δειγματοχώρος, ενδεχόμενα, Πιθανότητα κατά Laplace και πιθανότητα σαν όριο σχετικής συχνότητας, Αξιώματα Kolmogorov, Νόμος, Πολλαπλασιαστικός Νόμος, Στοιχεία Συνδυαστικής).

Ενότητα 5: Τυχαίες μεταβλητές (διακριτές και συνεχείς), Συναρτήσεις πιθανότητας, Συναρτήσεις πυκνότητας πιθανότητας, Ιδιότητες και εφαρμογές. Αναμενόμενη τιμή και διακύμανση τυχαίων μεταβλητών, Αθροιστικές κατανομές.

Ενότητα 6: Διακριτές Κατανομές: Διωνυμική και Poisson. Συνεχείς κατανομές, Κανονική.

Ενότητα 7: Α) Κατανομές δειγματοληψίας, Κεντρικό οριακό θεώρημα, σημειακές εκτιμήτριες και διαστήματα εμπιστοσύνης. Β)Διαστήματα εμπιστοσύνης μέσης τιμής, διασποράς και αναλογιών.

Ενότητα 8: Έλεγχοι υποθέσεων: Είδη σφαλμάτων (τύπου Ι και ΙΙ), επίπεδο σημαντικότητας, δύναμη ελέγχου, επιλογή κατάλληλης στατιστικής, διαδικασία απόφασης, αμφίπλευροι και μονόπλευροι έλεγχοι.

Ενότητα 9: Έλεγχοι Υποθέσεων μέσης τιμής και αναλογίας ενός πληθυσμού.

Ενότητα 10: Α) Έλεγχοι Υποθέσεων ισότητας μέσης τιμής δύο πληθυσμών (t-test ανεξαρτήτων και t-test ζευγαρωτών δειγμάτων). Β) Ανάλυση διακύμανσης ενός παράγοντα (ANOVA).

Ενότητα 11: Α) Πίνακες συνάφειας και έλεγχος ανεξαρτησίας δύο κατηγορικών μεταβλητών (chisquaretest). Β) Έλεγχος κανονικότητας των δεδομένων

Ενότητα 12: Α) Συσχέτιση, συντελεστή συσχέτισης και διάγραμμα διασποράς (scatter-plot), Β) Απλό Γραμμικό Υπόδειγμα: υποθέσεις, εκτίμηση παραμέτρων (μέθοδος ελαχίστων τετραγώνων), έλεγχοι σημαντικότητας παραμέτρων, συντελεστής προσδιορισμού, Προβλέψεις.

Ενότητα 13: Πολλαπλό Γραμμικό Υπόδειγμα: εκτίμηση παραμέτρων (μέθοδος ελαχίστων τετραγώνων), προσαρμοσμένος συντελεστής προσδιορισμού, χρήση dummy μεταβλητών.

Β) Εργαστήριο Στατιστική

Εφαρμογή των στατιστικών μεθόδων ανάλυσης των στοιχείων με τη χρήση του στατιστικού λογισμικού προγράμματος (SPSS) ή του προγράμματος Excel με το πρόσθετο DataAnalysis. Εκμάθηση των εντολών για την παρουσίαση των δεδομένων (πίνακες και γραφήματα) καθώς και των αριθμητικών μέτρων της περιγραφικής στατιστικής. Επίσης εκμάθηση των διαδικασιών επιλογής τυχαίου δείγματος, της εφαρμογής των ελέγχων υποθέσεων ενός ή δύο δειγμάτων (t test), της ανάλυσης διασποράς (ANOVA) καθώς της εκτίμησης των παραμέτρων του απλού και πολλαπλού γραμμικού υποδείγματος. Για την εφαρμογή των ανωτέρω τεχνικών σε υπολογιστικό περιβάλλον, θα χρησιμοποιηθούν παραδείγματα και δεδομένα που μελετά η Επιστήμη τεχνολογίας των Τροφίμων και Διατροφής.

Τίτλοι Εργαστηριακών Ασκήσεων:

Συλλογή δεδομένων από αντιπροσωπευτικό δείγμα φοιτητών σχετικών με την Επιστήμη Τροφίμων

και Διατροφής (ανθρωπομετρικά χαρακτηριστικά, συνήθειες διατροφής κ.α.)

Εισαγωγή των δεδομένων σε αρχείο και καθορισμός των ποιοτικών και των ποσοτικών μεταβλητών

Παρουσίαση των δεδομένων σε πίνακες και κατασκευή γραφημάτων (ραβδόγραμμα, διάγραμμα πίτας, ιστόγραμμα)

Υπολογισμός αριθμητικών περιγραφικών μέτρων (μέση τιμή, διασπορά, τυπική απόκλιση, συντελεστής μεταβλητότητας) και ερμηνεία. Εύρεση ακραίων τιμών

Έλεγχος μέσης τιμής και αναλογίας για ένα δείγμα

Έλεγχος t-test δύο δειγμάτων (ανεξάρτητα και ζευγαρωτά-συσχετισμένα)

Ανάλυση διακύμανσης ενός παράγοντα (ANOVA)

Έλεγχος χ-τετράγωνο για την ανεξαρτησία δύο κατηγορικών μεταβλητών

Υπολογισμός συντελεστή συσχέτιση δύο ποσοτικών μεταβλητών και διάγραμμα διασποράς (scatter-plot)

Απλή γραμμική παλινδρόμηση με την χρήση των δεδομένων από την Εργασία 1. συντελεστής προσδιορισμού, Προβλέψεις

Πολλαπλή γραμμική παλινδρόμηση με την χρήση των δεδομένων από την Εργασία 1 και χρήση dummy μεταβλητών. Υπολογισμός προσαρμοσμένου συντελεστής προσδιορισμού

Διδασκαλία με χρήση Τ.Π.Ε

PowerPoint

Ασύγχρονη διδασκαλία μέσω e-class

Χρήση διαδικτύου

Χρήση υπολογιστών

Γραπτή τελική εξέταση στο θεωρητικό μέρος του μαθήματος

Το εργαστηριακό μέρος του μαθήματος εξετάζεται μέσω γραπτών εργασιών - αναφορών των εργαστηριακών ασκήσεων που πραγματοποιούνται κατά τη διάρκεια του εξαμήνου και γραπτή εξέταση στο τέλος του εξαμήνου.

Στο συνολικό βαθμό αξιολόγησης του μαθήματος συμμετέχει κατά 50% ο βαθμός αξιολόγησης του θεωρητικού μέρους του μαθήματος και κατά 50% ο βαθμός αξιολόγησης του εργαστηριακού μέρους με την προϋπόθεση και οι δύο να είναι τουλάχιστον πέντε (5).

Berenson L. M., Levine M. D., Szabat A. K. Βασικές Αρχές Στατιστικής για Επιχειρήσεις-Έννοιες και Εφαρμογές, Broken Hill Publishers Ltd., 2018. ISBN: 9789963274321.

Diamond Ian, Jefferies Julie. Αρχίζοντας τη στατιστική, Εκδόσεις Παπαζήση, 2006. ISBN: 9600219524.

Larson R., Farber B. Elementary Statistics: Picturing the World (5 edition). Publisher: Pearson, 2010. ISBN-10: 0321709977.

Levine D.M., Szabat K.A., Stephan D.F, (επιμέλεια ΓΙΑΚΟΥΜΑΤΟΣ). Στατιστική. Broken Hill Publishers Ltd., 2017. ISBN 978-9963-274-63-5.

Mann P. Introductory Statistics. John Wiley & Sons 2010. ISBN-10: 0470505834.

Moore D., McCabe G., Craig B. Introduction to the Practice of Statistics (7th edition). Publisher: Freeman,2012. ISBN-10: 1429286644.

Weiss N. Introductory Statistics (9 edition). Publisher: Pearson, 2010. ISBN-10: 0321740459.